มวยแข็ง และ มวยอ่อน

          หากพูดถึงศิลปะป้องกันตัวของจีน (วูซู)  นอกจากจะแบ่งออกเป็น มวยเหนือ มวยใต้ ตามภูมิภาคที่กำเนิดของมวยนั้นๆแล้ว  ยังแบ่งออกเป็น มวยอ่อนและมวยแข็ง อีกด้วย

          หากจะพูดถึงมวยอ่อนและมวยแข็ง  ก็มักจะมีความเกี่ยวข้องกับ 2 สำนัก หนึ่งคือเส้นหลิน สองคือบู๊ตึ๊ง(อู่ตัง)

          วิชามวยของบู๊ตึ๊ง  ถูกขนานนามว่าเป็นมวยอ่อนหรือมวยภายใน  ซึ่งจะกล่าวลักษณะของมวยภายในโดยสังเขป  ได้ดังนี้

"กลม"  ท่าทางต้องโค้ง  เป็นวงกลม
"ต่อเนื่อง"  การเคลื่อนไหวคาบเกี่ยว  ต่อเนื่อง  ไม่ขาดตอน
"ช้า"  ฝึกฝนความชำนาญด้วยความช้าเป็นพื้นฐาน  หายใจเป็นธรรมชาติ
"ใน"  ฝึกฝนภายในเป็นหลักใหญ่ ( จิ้ง  ชี่  และเสิน )
"อ่อน"  ใช้ความอ่อนสยบความแข็ง  ยืมพลังก่อพลัง  "สี่ตำลึงปาดพันชั่ง"

          วิชามวยของเส้นหลิน  ถูกขนานนามว่ามวยแข็งหรือมวยภายนอก  ซึ่งจะกล่าวลักษณะของมวยภายนอกโดยสังเขป  ได้ดังนี้

"ตรง"  อิริยาบถ การเคลื่อนไหว  เป็นเส้นตรง
"ตัด"  แต่ละท่ารุนแรง  ขาดตอน  ไม่ต่อเนื่อง
"เร็ว"  ฝึกฝนความชำนาญด้วยความเร็วเป็นพื้นฐาน  หายใจเข้าออกถี่เร็ว
"นอก"  ฝึกฝนเอ็นกระดูก  ผิวกายเป็นหลักใหญ่
"แข็ง"  ชิงเป็นฝ่ายรุก  เอาชัยด้วยกำลัง

วิชามวยที่ได้รับขนานนามว่าเป็นมวยภายใน ทั้ง 3 ได้แก่

มวยไทเก็ก “ไท้จี๋เฉวียน”

          เคลื่อนไหวคล้อยตาม ผ่อนแรงให้คู่ต่อสู้เสียสมดุล

ฝ่ามือแปดทิศ “ปากว้าจ่าง”

          เดินเป็นวงกลม หลบหลีกและโจมตีด้วยฝ่ามือเคลื่อนไหวร่างกายตลอดเวลา เพื่อให้คู่ต่อสู้เสียสมดุล

มวยสิงอี้ “สิงอี้เฉวียน”

เคลื่อนไหวเข้าหาคู่ต่อสู้เป็นเส้นตรง ส่งแรงบิดเกลียว เข้าตีในระยะสั้น

          จากลักษณะดังกล่าว  จึงสามารถจำแนกมวยทั้ง 3 ได้ตามลักษณะการก้าวเท้า  บนวงกลมไทเก็ก  กล่าวคือ  มวยไทเก็กอยู่ตรงกลาง  ปากว้าจ่างอยู่รอบวงกลม  และมวยสิงอี้คือเส้นแบ่งหยินหยาง